Η έκθεση συντάσσεται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και αποτελεί μια αποτύπωση της κατάστασης της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα για το 2021. Στην ενότητα σχετικά με τη συγκριτική παρουσίαση επιτυχόντων στα ελληνικά ΑΕΙ (2020-2021), ως βασικό συμπέρασμα αναδεικνύεται η συνολική μείωση του αριθμού των επιτυχόντων κατά 22% από το 2020 στο 2021, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της ελάχιστης βάσης εισαγωγής.

Πού καταγράφεται η μεγαλύτερη μείωση 

Τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης καταγράφονται στην ΑΣΠΑΙΤΕ (-64,59%), το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (-48,72%), το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (-48,51%) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (-40,25%). Μικρά ποσοστά μείωσης κάτω του 10% σημειώνονται στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (-9,88%), το Πανεπιστήμιο Πειραιώς (-7,57%), το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (-6,89%), το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο (-6,65%), το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (-5,24%), το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (-2,49%) και το Πάντειο Πανεπιστήμιο (-1,89%). Αύξηση καταγράφεται μόνο στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της τάξης του 2,2%. Όπως αναφέρεται στην Έκθεση οι αλλαγές στο νομικό πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ συνεχίστηκαν και το 2021. Με τον νόμο 4777/21 ρυθμίζονται θέματα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αναβάθμισης του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος.

Πιο συγκεκριμένα, θεσπίζεται η ελάχιστη βάση εισαγωγής (ΕΒΕ) στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (μέρος Α, άρθρα 1-11), η οποία αποτελεί σημαντική αλλαγή και οι επιπτώσεις της θα μελετηθούν στα επόμενα χρόνια. Στο πλαίσιο για την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος (μέρος Β, άρθρα 12-32) δημιουργείται σχέδιο και πολιτική ασφάλειας και προστασίας στα ιδρύματα και συστήνονται ομάδες προστασίας των ΑΕΙ. Επιπλέον, ο νόμος περιλαμβάνει διατάξεις για το πειθαρχικό δίκαιο των φοιτητών.

Ποσοστό αποφοίτων επί των φοιτητών

Το 2020, στο ποσοστό αποφοίτων επί των φοιτητών, η Ελλάδα κατείχε την τελευταία θέση στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών, με ποσοστό μόλις 8,6%, το οποίο απέχει πολύ από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (23,2%). Και σε αυτή την περίπτωση παρατηρείται σημαντική στρέβλωση από την συμπερίληψη των ανενεργών φοιτητών στο σύνολο του φοιτητικού πληθυσμού της Ελλάδας.

Την Ετήσια Έκθεση ΕΘΑΑΕ 2021 δεύτερη δυσμενέστερη επίδοση εμφανίζει η Τουρκία (13,95%), ενώ σε χαμηλές θέσεις βρίσκονται η Ολλανδία (17,43%), η Γερμανία (18,36%) και η Σουηδία (18,64%). Τα υψηλότερα ποσοστά αποφοίτων επί των φοιτητών στην Ευρώπη εμφανίζουν η Ουγγαρία (62,42%), η Ιρλανδία (38,06%) και η Γαλλία (30,86%). Το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό της Ουγγαρίας οφείλεται σε αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των αποφοίτων και είναι παροδικό. Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι το γεγονός ότι στην Ελλάδα παραμένει υψηλότερο το ποσοστό των ανδρών έναντι των γυναικών στον πρώτο κύκλο σπουδών σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες.

Ο δείκτης αυτός, επίσης, επηρεάζεται από το γεγονός ότι η πλειονότητα των μη ενεργών φοιτητών είναι άνδρες. Ωστόσο, στις μεταπτυχιακές σπουδές οι γυναίκες υπερτερούν αριθμητικά των ανδρών. Ως προς τα αντικείμενα σπουδών, οι φοιτητές στην Ελλάδα ακολουθούν, στην πλειονότητά τους, τις επιστήμες μηχανικής και τις επιστήμες διοίκησης και νομικής με τελευταίες στην προτίμησή τους τις υπηρεσίες. Στην Ευρώπη οι περισσότεροι φοιτητές είναι ενταγμένοι στις επιστήμες διοίκησης και τις νομικές σπουδές και οι λιγότεροι στις γεωτεχνικές επιστήμες.

Νικολίτσα Τρίγκα

ethnos.gr